Het maakte haar eenzaam in de relatie, dat ze haar kennis en kunde en haar zakelijke beslommeringen niet met haar man kon bespreken. Anke, een succesvol onderneemster beëindigde mede daarom haar huwelijk en ze nam ook afscheid van haar personeel. Over haar relatie vertelde ze, dat ze te lang in de illusie had geleefd dat ze deze alleen kon veranderen. Ze beseft nu dat ze haar verlies eerder had moeten nemen.
Meestal stroomt er heel wat water door de rivier voor het nemen van dit soort ingrijpende beslissingen.
Ik was benieuwd hoe deze besluiten bij haar tot stand gekomen waren. Tijdens het interview dat ik met haar had, sprak ze openhartig over de volgende onderwerpen:
- praktische verdeling ging goed
- zakelijke beslommeringen onbespreekbaar
- mijn bedrijf werd ook een vlucht
- het ondermijnend patroon begon geleidelijk
- eenzaam in de relatie
- onoverbrugbare kloof
- elkaar loslaten na 35 jaar samen
Hoe het ondernemerschap begon
Anke (45 jaar) vertelde dat ze op 1 november 2010 met haar bedrijf begon. Met haar organisatiebureau helpt ze zorginstellingen met complexe vraagstukken. Ze koos niet zozeer voor het ondernemerschap als wel tegen de situatie waar ze toen in zat. Op haar werk in loondienst was ze namelijk niet gelukkig. Ze besefte dat van baan veranderen waarschijnlijk ook geen verbeteringen bracht in haar werkplezier.
Toen dacht ze: ‘Misschien moet ik maar eens voor mezelf beginnen.’
Keuze voor het ondernemerschap thuis overlegd
Ze was getrouwd toen ze met het ondernemen begon. Haar man steunde haar hierin. Dat vond ze erg prettig. Ze wist in het begin namelijk niet of ze voldoende inkomen zou binnenhalen ten opzichte van haar loon wat ze op dat moment verdiende.
Hij zei daarover: ‘De hypotheek is over een paar jaar afbetaald. In het ergste geval leven van mijn salaris. Mijn steun heb je.’
Praktische verdeling ging thuis goed
Het ondernemerschap heeft voor- en nadelen volgens Anke. Aan de ene kant moest ze veel meer werken. Aan de andere kant kon ze haar tijd indelen zoals ze het zelf wilde.
Sinds het ondernemerschap werkte ze veel dichter bij huis, zodat ze er voor de kinderen kon zijn als het nodig was. Als ze in het weekend werkte, nam haar man de zorg- en huishoudelijke taken op zich.
Anke zei: ‘Voor hem is ook zijn carrière belangrijk. Hij begreep dus hoe belangrijk dit voor mij was.’
Zakelijke beslommeringen daarentegen thuis onbespreekbaar
Haar opdrachten groeiden zodanig, dat ze 7 jaar geleden personeel aannam. Mede hierdoor wist ze werk en privé altijd goed te combineren, want personeel betekende voor haar ook dat ze zelf minder hard hoefde te werken.
Een bedrijf runnen is mentaal totaal anders dan loondienst. Een collega ondernemer van haar zei hierover: ‘Anke, je staat ermee op en je gaat ermee naar bed.’
In die uitspraak herkende Anke zich ook. Als ze wakker werd dacht ze als eerste haar bedrijf. Vaak was het bedrijf ook één van de laatste dingen waar ze mee bezig was. Ze moest echt leren om dát te temperen.
Anke vertelde dat haar man zijn eigen carrière had en geen aandacht had voor haar groeiende zakelijke beslommeringen. Hij zag haar werk en haar zakelijke dingen los van zijn eigen carrière en van hun privéleven. Ze begon zich te realiseren dat ze zich hierdoor eenzaam in de relatie voelde.
Volgens haar bleef hij op het niveau van 2010 steken. Voor haar werd haar bedrijf daarentegen, ook vanwege het succes, steeds belangrijker.
Mijn bedrijf werd aan de ene kant ook een vlucht
Hierover zei ze: ‘Aan de ene kant werd het ook een vlucht, want je hebt in ieder geval je bedrijf. Het werk en het succes is fijn en verslavend. Daar was ik heel veel mee bezig.’
De behoefte van Anke om thuis ook te sparren over elkaars werk deelde haar man niet. Hij had geen belangstelling voor haar inzichten. Dat ervoer hij eerder als bemoeizuchtig dan als helpend.
Volgens hem had ze zich daar niet mee te bemoeien, want hij bemoeide zich immers ook niet met haar werk. Dat maakte haar eenzaam in de relatie.
Anke zei hierover: ‘Op dat vlak was er niks WE.’
Dat vond ze naar, want volgens haar kun je ook op dat vlak van elkaars kennis en kunde profiteren.
Het ondermijnend patroon begon geleidelijk
Volgens haar is dat ook de kern van hun breuk geworden. Het feit dat haar bijdrage er niet toe deed en dat ze zich hierdoor eenzaam in de relatie voelde. Achteraf herkende ze dat de scheuren in de relatie al jaren geleden begonnen waren. Het ontvouwde zich vervolgens heel geleidelijk en groeide steeds meer uit.
Haar goed bedoelde bemoeienis was volgens haar een bedreiging voor de comfortzone van haar man. Ze heeft het idee dat hij zich vooral veilig voelt in zijn comfortzone als er (verder) niemand in zit. Als ze geen contact kan maken met haar man, weet ze van zichzelf dat ze er dan nog een schepje bovenop doet.
‘Hierdoor werd ik nog bedreigender voor hem’, zei ze.
Eenzaam in de relatie
Ze vertelde thuis wel het een en ander, maar voor het bespreken van zakelijke dingen moest ze niet bij haar man zijn. Hij liet haar duidelijk weten dat hij daarvoor geen belangstelling had, noch verstand. Dat vond ze moeilijk te begrijpen en maakte dat ze zich eenzaam in de relatie voelde.
Persoonlijke ontwikkeling in de hoogste versnelling versus stilstand in de relatie
Volgens Anke is het ondernemerschap extremer dan in loondienst werken. Hiermee bedoelt ze dat de hoogtepunten hoger zijn en dieptepunten dieper.
Als ondernemer ben je altijd wat zorgelijk over je bedrijf, verklaart ze: als het maar goed blijft gaan. Aan de andere kant geniet ze er ontzettend van en denkt ze dat ze niet meer in loondienst zou kunnen functioneren.
Ook haar persoonlijke ontwikkeling ging in de hoogste versnelling. Thuis daarentegen had ze het idee dat ze stil bleven staan in de relatie. Ze bemerkte dat het in de relatie eigenlijk de verkeerde kant op ging en dat maakte haar eenzaam in de relatie.
Onoverbrugbare kloof
Anke wilde vooral erkenning en waardering voor het feit dat ze met de beste bedoelingen meedacht met de carrière van haar man. Die erkenning kreeg ze alsmaar niet.
Haar emoties en haar betrokkenheid waren niet welkom. Daar werd hij heel zenuwachtig van. Ze moest zich er niet mee bemoeien. Klaar! De verbinding brokkelde af en het gevoel van eenzaam in de relatie werd steeds groter.
De kloof tussen hen bleek uiteindelijk niet te overbruggen.
Het jaar van de belangrijke beslissingen
Vorig jaar bedacht ze zich dat ze moest zorgen dat ze zakelijk gelukkig blijft. In de liefde was ze het namelijk niet. Zakelijk gezien had ze genoeg sturingsmogelijkheden.
Afgelopen jaar was voor haar het jaar van de beslissingen nemen. Ze besloot dat ze niet verder wilde in dat huwelijk. Volgens haar was er echt geen lijm meer te vinden, die de breuk kon helen.
Het was ook nog eens Corona, waardoor zij en haar personeel niet meer op kantoor zaten. Ze besloot vervolgens ook te stoppen met personeel.
Als mantelzorger namen de zorgtaken voor haar ouders steeds meer toe en het overlijden van haar moeder veroorzaakte ook een rollercoaster aan emoties.
Anke zei over die periode: ‘Er kwam te veel op me af toen. Ik zat de hele dag thuis (werk en vrije tijd) met iemand waarvan ik wist dat daar geen toekomst meer in zat. Daarbij moest ik voortdurend schakelen: welke prioriteit ga ik als eerste aanpakken: mijn werk, de thuissituatie of de zorg voor mijn ouders?’
Deze worsteling kon ze niet delen met haar man en ze voelde zich inmiddels behoorlijk eenzaam in de relatie.
Te lang in de illusie geleefd dat ik de relatie alleen kon veranderen
Ondertussen is de echtscheiding definitief. Als ze terugkijkt, heeft ze er 10 jaar over gedaan om tot het besluit te komen om te scheiden.
Vanwege de kinderen en het drukke leven en omdat ze niet elke dag niet continu doodongelukkig was, bleef ze in de relatie. Het besef dat het niet goed zat, groeide namelijk langzaam.
Anke vervolgde dat ze haar stinkende best gedaan heeft. Maar dat ze te lang in de illusie leefde van ik kan dat wel veranderen.
Achteraf vindt ze dat ze eerder haar verlies had moeten nemen wat haar relatie betreft. Wat ooit met haar werk in loondienst gebeurde, gebeurde uiteindelijk ook met haar huwelijk. Volgens haar heeft ze te lang in een situatie gezeten, waarin ze niet wist wat de uitweg was. Te lang dacht ze dat ze pas een besluit kon nemen als ze een volwaardig alternatief had.
Anke vertelde dat ze uiteindelijk in haar werk noodgedwongen de deur moest sluiten zonder precies te weten of er een andere deur openging.
Ze vervolgde dat ze privé nog veel belangrijkere redenen had om die deur lange tijd niet te willen sluiten: haar kinderen en haar principes.
Belangrijke vluchtroutes compenseerden het gemis thuis
Volgens Anke is haar huwelijk niet ten onder gegaan aan het ondernemerschap. Ze weet zeker dat het ook gebeurd zou zijn als ze in loondienst was blijven werken. Ze denkt wel dat het ondernemerschap dingen op scherp heeft gezet.
Voor een deel verspreidde ze haar emotionele behoeften over verschillende mensen. Ook het ondernemerschap voorzag daarin voor een groot deel. Net zoals een goede relatie met haar ouders voor wie ze mantelzorger was. Zij waren voor haar ook een veilige haven emotioneel gezien. Haar ouders bemoeiden zich namelijk wel met haar bedrijf. Ze leefden met haar mee. Of als ze iets hadden gelezen in de kranten over het ondernemerschap, dan knipten ze dat voor haar uit.
Als je eenzaam in de relatie bent, put het je uit
Volgens Anke was het verschil in wereldbeeld geen match meer.
Anke: ‘Ik zeg weleens, als het gaat om intelligentie ben je 24/7 intelligent. Dingen, inzichten, competenties en dergelijke die ik in mijn werk leer, pas ik thuis toe en vice versa. Ik ben in het weekend niet anders dan door de week. Ik ben 24/7 dezelfde persoon met allemaal kennis en kunde. Ik slaag er niet in om dat gescheiden te houden. Sterker nog, mijn wereldvisie is ook dat al je talenten en al die kennis en kunde moet proberen tot zijn recht te laten komen in alle relaties.
Ook in liefdesrelaties en zakelijke relaties. Mijn benadering is nogal holistisch.’
Ze was echter getrouwd met iemand die daar anders over dacht. Hij had een andere wereldbeeld. Op een gegeven moment liep dat scheef en waren ze geen goede match meer. Dat putte haar behoorlijk uit.
Zo kon het niet door blijven gaan
Intuïtief wist ze dat ze zo niet kon blijven doorgaan. Toch deed ze het. Dat is één van de belangrijkste lessen die ze hieruit leerde.
Anke: ‘Ik heb me te lang mezelf zo onmachtig gevoeld. Dat heb ik ook gehad toen ik lange tijd in loondienst werkte. Ik had het eerder kunnen stoppen.’
Nu denkt ze dat het zo heeft moeten zijn. Dat het die tijd nodig gehad heeft. Volgens haar heeft het geen zin om achterom te kijken.
Ze zei hierover: ‘Leer er nou van en doe het de volgende keer anders. Trek niet meer zo lang aan een dood paard.’
Harmonieuze scheiding
Praktisch gezien steunde haar man haar tot op het laatst. Ze zijn ook harmonieus uit elkaar gegaan. Als Anke hem belt en vraagt of hij iets voor haar wil uitzoeken, dan krijgt ze binnen twee dagen een keurig overzicht.
Anke: ‘In wezen houden we nog steeds van elkaar. Het is alleen dat laatste stukje en dat is voor mij een heel belangrijk stukje om me niet eenzaam in de relatie te voelen. Als ouders zijn we echter een heel goed team.’
Elkaar loslaten na 35 jaar samen
Anke: ‘Onze relatie duurde 35 jaar. Dat is mijn hele volwassen leven.’
Om zich los te maken van haar man ging ze gelijk ergens anders wonen. Haar man vond dat ze nog wel thuis kon blijven wonen, totdat de scheiding uitgesproken was en ze een eigen plek had gevonden.
Voor Anke was dat geen optie, omdat een fysieke afstand het mogelijk maakt om je mentaal van de ander los te maken, een versie van ‘uit het oog, uit het hart’. Ze wilde niet langer blijven zitten in dat machteloze, besluiteloze niks. Anke zei hierover: ‘Ik was al heel lang lamgeslagen. Ik zag niemand meer. Ik zat maar op de bank. Ik was werkelijk uitgeput. Ook nog in de overgang. Ik kon ’s-avonds niks meer. Er kwam niks meer uit. Ik kon nog werken en dat was het. Ik stond in de overlevingsstand.
Dit is het jaar van weer omhoog gaan
Anke vertelde dat ze nu beetje bij beetje begint op te knappen. Ze sport weer en ze is bezig om haar sociale leven weer op te bouwen. Zakelijk gaat het ook goed. Ze begint weer langzaam te leven ook al zit de pijn net onder de oppervlakte. Ze voelt zich inmiddels energieker en ze krijgt weer een fijn idee bij de gedachte aan de toekomst.
Anke: ‘Het komt goed. Daar houd ik me aan vast.’
Wat haar helpt is het feit dat ze alles geprobeerd heeft en dat ze achter haar beslissing staat. En dat ze niet gevlucht is in drugs, in een buitenechtelijke relatie of iets dergelijks. Ze heeft weer de regie over haar eigen leven.
Vanwege privacyredenen is de naam in het artikel veranderd.