In Utero: hoe emoties het ongeboren kind beïnvloeden

Ik zag de documentaire In Utero en ik was ontroerd. Soms voelde ik me ook ongemakkelijk, want het raakt aan gevoelige thema’s in mijn eigen leven. De film toont hoe emoties van bijvoorbeeld moeders de ontwikkeling van ongeboren kinderen beïnvloeden. Dat bepaalt mede hoe je bijvoorbeeld later relaties met anderen aangaat. Of hoe je psychische en fysieke gezondheid zich ontwikkelt.

In Utero vertelt

In 2013 volgde ik de workshop ‘From Womb to World – De reis die ons leven bepaalt’. Dat was een belangrijke ervaring. Ik leerde dat het moment van conceptie, de periode in de baarmoeder en de geboorte ervaring de blauwdruk vormen, die van invloed is op de rest van ons leven. Het verhaal dat In Utero vertelt, ligt in dezelfde lijn.

De invloed van stress op onze vroegste ontwikkeling

Een ongeboren baby neemt alle emoties van de moeder in zich op. De tijd in de baarmoeder omvat een paradijselijk termijn, denken we. Veel ongeboren baby’s ervaren het eerder als een stressvolle periode. Het ongeboren kind ontwikkelt strategieën om met die stress om te gaan. Dit staat vervolgens een veilige hechting in de weg, want de interactie tussen baby en verzorgers is niet optimaal

Fysieke systemen spelen een sleutelrol in het reguleren van emoties

Onze hersenen en onze fysieke systemen die de emoties reguleren zijn nauw met elkaar verbonden, zoals het hormoonstelsel, het zenuwstelsel en in het bijzonder het immuunsysteem. Traumatische situaties, angst, depressieve gevoelens en stress beïnvloeden de structuur en de werking van deze fysieke systemen.

De dopamine en de endorfine circuits bijvoorbeeld, ontwikkelen zich niet naar behoren. Deze circuits zorgen ervoor dat we ons prettig voelen. Als zich dit op natuurlijke wijze niet goed ontwikkelt, voel je een pijnlijke leegte. Om die leegte niet te voelen, zoeken we naar manieren buiten onszelf om het gevoel van welbevinden te ervaren.

De diepste pijn niet willen voelen

We zoeken ons heil in verslavingen, zoals bijvoorbeeld alcohol, drugs of gokken. Of meer geaccepteerd heel veel werken, buitensporig bezig zijn met shoppen, sporten of  eten, voortdurend actief zijn op social media of het opzoeken van relatiedrama’s.

Het zijn manieren om onze diepste pijn maar niet te voelen. We rennen er van weg door steeds maar bezig te zijn met iets buiten onszelf. Dat geven we weer door aan onze kinderen.

‘We’re a society in denial’, zei iemand in de documentaire.

Inzichten vanuit verschillende invalshoeken

Door het samenbrengen van theorieën van epigenetica en biochemie, interviews met dokters, waaronder Dr. Gabor Maté (verslavingsdeskundige) en psychologen en zelfs de verhalen van The Matrix en Alice in Wonderland brengt de Amerikaanse documentairemaakster Kathleen Man Gyllenhaal een boeiende documentaire over de invloed van de omgeving op het ongeboren kind.

De vraag blijft: hoe zorgen we voor optimale condities voor zwangere vrouwen, zodat ongeboren kinderen zich optimaal in een veilige en beschermde omgeving ontwikkelen?

Als we daarin slagen, voorkomen we heel veel leed, waaronder relatie- en gezondheidsproblemen later.

Mijn eigen traumatische blauwdruk

Ik liep tenminste 2 trauma’s op nog voordat ik geboren was. Daarvan was ik me niet bewust, totdat ik onverklaarbare fysieke klachten kreeg. Ik ging op onderzoek uit. Ik ontdekte dat de oorsprong van deze klachten te maken had met mijn tijd in de baarmoeder. In eerste instantie voelde die ontdekking als een schok. De grond zakte onder mijn voeten vandaan. Vanuit die bewustwording echter, begon het afscheid nemen van een aantal niet meer werkende overlevingsstrategieën. Dat luchtte op. Het maakte mijn leven lichter, meer ontspannen en mijn relaties warmer en intiemer.

Worstelen in je relatie hoeft niet. Dat kan écht anders.