Ruzies die je letterlijk verlammen en die de intimiteit onder druk zetten
Ruzies met je partner kunnen je letterlijk verlammen. In dit artikel lees je er meer over. Allereerst een voorbeeld van Anneke en Tom, die hierin gevangen zaten.
Terwijl Anneke zich helemaal laat gaan in haar emoties, voelt Tom een lichte paniek opkomen. Goedbedoeld noemt hij allerlei oplossingen voor haar situatie, terwijl hij de spanning in zijn lichaam voelt toenemen. Anneke wil deze oplossingen helemaal niet horen. Ze verwijt hem met felle toon, dat hij er helemaal niets van begrijpt.
Tom weet ergens dat hij alleen maar een arm om haar heen hoeft te slaan. Echter, de paniek heeft zulke vormen aangenomen dat hij zich volledig verlamt voelt. Hij is niet meer in staat om empatisch verbinding te maken met zijn geliefde.
Sue Johnson, één van de beste relatietherapeuten ter wereld beschrijft bovenstaand relatiepatroon als één van meest voorkomende patronen. Het is het patroon van trekken en terugtrekken. De ene partner vervult de eisende, verwijtende en trekkende rol terwijl de andere partner zich afsluit, zich terugtrekt of zelfs bevriest. Dit patroon noemen we ook wel de Protest Polka.
Ruzies en het effect ervan
Iemand verlamt of bevriest tijdens een ruzie, wanneer hij/zij zich zo overspoelt voelt door de situatie dat hij/zij letterlijk blokkeert.
Het is te vergelijken met het optreden van stressreacties. Stress is een reactie van het lichaam op een onveilige situatie.
Voor Tom is de emotionele uitbarsting van Anneke een onveilig moment. Hij voelt zich erg oncomfortabel bij ruzie. Hij weet in zijn hoofd hoe hij met meer empathie zou kunnen reageren, maar de stressreacties in zijn lijf voeren allang de boventoon.
- Zijn hartslag neemt toe.
- De spanning in het lijf van Tom wordt groter, het lichaam verstart.
- Zijn ademhaling wordt sneller en onrustig.
- Tom denkt, ziet en hoort niet meer helder, want het bloed stroomt alleen nog maar naar de meest essentiële hersenfuncties.
- Tom zijn lichaam maakt zich namelijk gereed om de stress te lijf te gaan.
De overlevingsstrategie van iemand die verlamt of bevriest
Het is geen onwil van Tom. De stressreacties hebben het overgenomen waardoor invoelend reageren niet meer lukt.
Op een dieper liggend niveau hanteert de terugtrekker deze strategie:
- als een poging om ruzies te vermijden.
- om verdere escalatie te voorkomen die de relatie bedreigt.
- een poging om gevoelens van afwijzing, mislukking, afkeuring, etc. niet binnen te laten komen.
Als Anneke aandringt op een emotionele verbinding en Tom reageert verstandelijk op een probleem in plaats van rechtstreeks op Anneke, dan ervaart zij dat op het niveau van hechting als “geen antwoord”. Anneke wil emotionele bevestiging en zorgzaamheid van Tom in plaats van advies.
Tom schiet echter in de modus van probleemoplossend handelen als uitweg bij emotionele gebeurtenissen
Volgens Sue Johnson is het belangrijk om het dieperliggend niveau van dit relatiepatroon te begrijpen. In te zien dat het geen onwil is van de terugtrekker. Je bent namelijk met elkaar verstrikt in dit patroon.
Dit patroon zorgt ervoor dat de intimiteit in je relatie danig bekoelt:
Anneke als verwijtende partner en Tom als terugtrekkende geliefde.
Sue Johnson leert ons dat dit patroon over hechtingsproblemen gaat die de kop opsteken als de situatie onveilig voelt. De door haar ontwikkelde methode “Emotionally Focused Therapy” richt zich juist op het smeden en versterken van de emotionele band tussen partners. Destructieve relatiepatronen worden in kaart gebracht en getransformeerd. Partners leren open te staan en ontvankelijk te zijn voor elkaar.
Spreek een time-out van 30 minuten af bij een knallende ruzies
Als de terugtrekker door de stress verlamt of bevriest, is een time-out de beste oplossing. Het lichaam heeft tijd nodig om zich weer te herstellen. Deze time-out is nodig en kan wel 30 minuten duren.
Neem een time-out als je in een patroon van trekken – terugtrekken
terecht komt. Spreek bijvoorbeeld met elkaar af dat de één zich terugtrekt in de woonkamer, terwijl de ander 30 minuten naar de studeerkamer gaat.
Kun je samen goed omgaan met dit patroon help elkaar dan om te kalmeren. Dat laatste is wel moeilijk als de emoties nog torenhoog zitten.
Tom denkt dat hij niet weet hoe hij op een emotioneel niveau moet reageren, maar dat weet hij best. Hij doet het als hij zich veilig voelt, meestal bij zijn kinderen. Hij ervaart hun liefde namelijk als veilig en vice versa.
Om samen genoeg veiligheid te creëren om over elkaars hechtingsemoties en –behoeften te spreken, is meer nodig dan een time-out. Een time-out kun je zien als een eerste stap om samen vanaf een afstandje te leren kijken naar dit veelvoorkomende relatiepatroon.
Emotionally Focused Therapy
De Emotionally Focused Therapy methode is hiervoor de beste manier! Onderzoek heeft aangetoond dat 70-75% van de paren die EFT Relatietherapie hebben gevolgd uit het dal komen en gelukkig zijn in hun relatie. Zelf ben ik ook getraind in deze methodiek.